Çin son 6 yıldır Almanya’nın en büyük ticaret ortağı olarak kayıtlara geçerken, son dönemde Rusya’ya olan enerji bağımlılığının bir “enerji krizi” ile sonuçlanmasının ardından Alman kamuoyu Çin’e olan ekonomik bağımlılığı tartışıyor.
Almanya Ekonomi ve İklim Koruma Bakanlığı, ülkenin Çin için ekonomik stratejisini değiştirmek için çalışıyor. Almanya’da hükümet, Çin’in hammaddelerine, pillerine ve yarı iletkenlerine bağımlılığı azaltmak için Çin ile yeni bir ticaret politikası üzerinde çalışıyor.
Bakanlık personeli tarafından hazırlanan 100 sayfalık taslak raporda, Almanya-Çin ilişkilerinde ekonomik bağımlılığa dikkat çekiliyor, Çin’e bağımlılığın azaltılması ve ikmal yollarının genişletilmesine yer veriliyor.
Çin’in Berlin Büyükelçisi Wu Ken, Alman Handelsblatt gazetesine verdiği röportajda, Almanya’nın Çin’e yönelik daha sert strateji değişikliği planının, dünyanın ikinci ve dördüncü büyük ekonomileri arasındaki işbirliğini tehlikeye atabilecek bir “Soğuk Savaş” zihniyetini yansıttığını belirtti.
Alman medyasına yansıyan söz konusu strateji değişikliğinin “çok endişe verici” olduğunu belirten Wu, bunun Almanya ve Çin’in ortak çıkarlarına hizmet etmeyeceğini vurguladı.
Wu, Almanya’nın taslak raporunun Berlin ile Pekin arasındaki rekabeti ve zorlukları gerçeklikle hiçbir ilgisi olmayacak şekilde abarttığını söyledi. Ayrıca, en azından taslağa göre Almanya, Çin politikasını gelecekte ABD gibi benzer düşünen müttefiklerle daha yakın koordine etmek istiyor. “Bu, Alman hükümetinin bağımsızlığını kaybettiğini ve bunun yerine Çin’in politika sorunlarında tamamen ABD’yi izlediğini gösteriyor” dedi.
Çin’in Berlin Büyükelçisi Wu, Almanya’nın bilgi paylaşımına yönelik yeni Çin stratejisi ve Alman şirketlerinin Çin’deki yatırımlarına ilişkin gerilim testi planı hakkında, “Alman hükümeti bunu yaparken nihayetinde kendisiyle çelişiyor… Bana göre bu, şüpheli bir şekilde Soğuktur. Savaş zihniyetini yansıtıyor.”
Almanya-Çin ilişkileri
Başta ABD, Kanada ve Avustralya olmak üzere Batılı ülkeler, ekonomisini ve nüfuzunu genişleten Çin’e karşı daha sert tavır almaya başlarken, Almanya’nın buna ticari ilişkilerini siyasetin önünde tutarak yaklaşmadığı görülüyor.
Çin’in Avrupa Birliği (AB) ülkeleri de dahil olmak üzere altyapı ve teknoloji gibi kritik sektörlerdeki yatırımlar ve satın almalar yoluyla Avrupa’da etkinliğini artırması, uzun süredir kamuoyunda tartışılan bir konu.
Avrupa’nın en büyük ekonomisine sahip olan Almanya’nın Çin ile ekonomik ilişkilerinin siyasi ilişkilerde belirleyici rol oynaması kıtada da eleştirilere neden oluyor.
Eski Almanya Başbakanı Angela Merkel, 16 yıllık iktidarı boyunca Çin’i 12 kez ziyaret etti. Hükümet, ekonomik çıkarları insan haklarından üstün tuttu. Merkel dönemi Çin siyasetinin muhalifleri tarafından sık sık eleştirilirken, Başbakan Olaf Scholz’un da Merkel’e benzer bir yaklaşımla ticari istikrarı dikkate alarak Çin ile ekonomik iş birliğini sürdürmesi dikkat çekiyor.
Alman arabaları ve makineleri Çin’de yüksek talep görüyor
AB, Çin’i ekonomik ve sistemsel bir rakip olmanın yanı sıra birlik için müzakere ortağı olarak görürken, ihracat ağırlıklı bir ekonomiye sahip olan Almanya, yıllardır Çin’in küresel ekonomiye açılmasından en çok yararlanan ülkelerden biri olmuştur. .
Alman arabaları ve makineleri Çin’de yoğun talep görüyor. Çin’e yapılan ihracat, Almanya’nın 2. Dünya Savaşı sonrası son 10 yıldaki en uzun ekonomik büyümesini desteklerken, Çin 2016 yılında Almanya’nın en büyük ticaret ortağı oldu.
Almanya’nın Çin’e bağımlılığı dış ticarette, tedarik zincirlerinde veya büyük pazarda dikkat çekiyor. Almanya, elektrikli otomobiller için giderek daha değerli hale gelen lityum piller ve nadir toprak elementleri gibi hammaddeler için bile Çin’e “güçlü bir ithalat bağımlılığına” sahip görünüyor.
Çin’de yaklaşık 5.000 Alman şirketi faaliyet gösteriyor
Son aylarda dünya çapında tedarik zincirlerini önemli ölçüde kesintiye uğratan Şanghay’daki Covid-19 kilitlenmesi, Alman ekonomisinin Çin’den gelen birincil ve ikincil eserlere ne kadar bağımlı olduğunu da ortaya koydu.
Alman Dış Ticaret Odası’nın (AHK) bilgisine göre Çin’de yaklaşık 5 bin Alman firması faaliyet gösteriyor. Almanya’da 1,1 milyon iş Çin ile ticarete bağlı.
Çin pazarı, Alman otomobil üreticileri başta olmak üzere Alman şirketleri için hem satış hem de büyüme açısından büyük değer taşıyor. Alman şirketleri, küresel pazar için Çin’deki en son teknolojileri geliştiriyor ve test ediyor.
Çin, son 6 yıldır Almanya’nın en büyük ticaret ortağı olurken, iki ülke arasındaki ticaret hacmi geçen yıl 245 milyar avroyu (246 milyar doları) aştı.
Bu nedenlerle Çin’in Alman ekonomisi için önemine vurgu yapan Alman iş dünyası da “Çin’siz yapamayacakları” uyarısında bulunuyor.
